40. rocznica Bydgoskiego Marca

16 marca działacze wiejscy, politycy i urzędnicy uczcili 40. rocznicę Bydgoskiego Marca – rozpoczęcia strajku chłopskiego, który doprowadził do rejestracji NSZZ RI „Solidarność” w 1981 r. Głównym punktem obchodów było złożenie kwiatów pod kamienicą przy ul. Dworcowej 87oraz wystąpienia okolicznościowe.

19 marca 1981 r. w sali sesyjnej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy pojawiło się kilku związkowców, którzy przyszli przedstawić postulaty uczestników trwającego od trzech dni w mieście strajku chłopskiego. Domagali się m.in. rejestracji NSZZ RI „Solidarność”. Działacze zostali siłą wyprowadzeni z sali i z budynku przez funkcjonariuszy Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO). Jan Rulewski, przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność”, Mariusz Łabentowicz, członek tego związku i Michał Bartoszcze, aktywista rolniczy zostali pobici i trafili do szpitala. Władze nie usunęły jednak strajkujących chłopów z bydgoskiej siedziby Wojewódzkiego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (właśnie przy ul. Dworcowej 87). Rozmowy rolników z przedstawicielami rządu zakończyły się 17 kwietnia 1981 r. zawarciem tzw. porozumienia bydgoskiego, w którym władze zobowiązały się do zalegalizowania rolniczej „Solidarności”. Związek został zarejestrowany 12 maja 1981 r.

W obchodach 40. rocznicy strajku chłopskiego wzięli udział: Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, senator Jan Rulewski, senator Ryszard Bober, dwaj byli ministrowie rolnictwa – Wojciech Mojzesowicz i Jan K. Ardanowski, Ewa Mes (była wojewoda kujawsko-pomorska), Mikołaj Bogdanowicz (wojewoda kujawsko-pomorski), Rafał Bruski (prezydent Bydgoszczy), Józef Ramlau (wicewojewoda kujawsko-pomorski), Jan Polak (przewodniczący Kolegium IPN), Mirosław Golon (dyrektor oddziału IPN w Gdańsku), Ryszard Kierzek (prezes Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej) oraz działacze związków rolniczych: Janusz Walczak, Danuta Pilarska, Paweł Barczak, Maciej Mojzesowicz, Jan Obernikowicz, Jan Kuropatwiński i inni.

W ramach obchodów 40. rocznicy Bydgoskiego Marca porozumienie o współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej i Narodowym Instytutem Kultury i Dziedzictwa Wsi podpisali prezes IPN Jarosław Szarek i wiceprzewodniczący NIKiDW Jan K. Ardanowski. Współpraca obejmie badania naukowe oraz organizację wydarzeń o charakterze kulturalnym, naukowym i wystawienniczym, publikację prac naukowych i popularnonaukowych, kontakty ze szkołami rolniczymi, wzajemną promocję działań w mediach oraz umieszczenie odpowiednich informacji na stronach internetowych i w mediach społecznościowych. Jednym z projektów jest napisanie biografii wszystkich rozpoznanych polskich działaczy chłopskich.

Bieżący rok, decyzją Rady Miasta Bydgoszczy, został ustanowiony Rokiem Bydgoskiego Marca. Miasto ogłosiło też konkurs na mural upamiętniający to wydarzenie. 

(Fem) 

Fot. Jarosław Pruss

FOTOGALERIA