Dzierżawa na co najmniej pięć lat

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa bez rozgłosu dokonał zmian w dwóch ważnych zarządzeniach dotyczących dzierżawy i najmu oraz wykonywania umów dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Chodzi o zarządzenie 105/2020/Z z 20 lipca 2020 r., które zmieniło się względem zarządzenia 73/2019/Z z 4 lipca 2019 r. (wykonywanie umowy dzierżawy) oraz zarządzenie 104/2020/Z z 20 lipca 2020 r., które zmieniło się względem zarządzenia 74/2019/Z z 4 lipca 2019 r. (w sprawie dzierżawy i najmu nieruchomości ZWRSP). Analizując dokumenty można dojść do wniosku, że znaczna część zmian ma charakter porządkowy i nie wpływa znacząco na obowiązujące umowy. Co innego w przypadku zawierania nowych umów dzierżawy lub ich przedłużania, gdzie modyfikacji jest więcej. Ze względu na obszerność zarządzeń przedstawiamy jedynie zmiany, które wydają się najistotniejsze.

Harmonogram restrukturyzacji

W zarządzeniu 105/2020/Z w sprawie wykonywania umowy dzierżawy nieruchomości ZWRSP wprowadzono zapis obligujący oddziały terenowe KOWR do uzupełnienia posiadanej dokumentacji o: zobowiązania finansowe dzierżawcy wobec KOWR, liczbę zwierząt przebywających w gospodarstwie, informację o wolnych gruntach zasobu w odniesieniu do powierzchni tych gruntów oraz średniej powierzchni działek ewidencyjnych. Wprowadzono także pojęcie harmonogramu restrukturyzacji, które definiuje się jako wprowadzenie skutecznych instrumentów pozwalających na przeprowadzenie restrukturyzacji dzierżawy, bez doprowadzenia jej do stanu dewastacji. Dodatkowo określono okres (dwa miesiące), w którym oddziały terenowe KOWR zobligowane są do przesłania dokumentacji o odmowie przedłużenia dzierżawy do centrali w Warszawie.

Umowa dzierżawy może być przedłużona na 5 do 15 lat, jeżeli dzierżawcą nieruchomości jest osoba prowadząca gospodarstwo rodzinne w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego, albo osoba nie mająca więcej niż 40 lat, jeśli nie spełnia wyłącznie wymogu dotyczącego 5-letniego osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego. W przypadku pozostałych podmiotów, w tym spółek prawa handlowego, umowy będą przedłużane na 5-8 lat. Wprowadzony zapis uwzględnia minimalny okres pięciu lat przedłużenia umowy dzierżawy, z wyjątkiem szczególnych sytuacji zdefiniowanych w zarządzeniu.

Zgodnie z uzupełnieniem do zarządzenia, jeśli dzierżawca przez okres dłuższy niż 12 miesięcy poddzierżawiał przedmiot dzierżawy uznaje się, że dzierżawa jest mu zbędna. Poza tym wprowadzono zapis, który obliguje oddziały terenowe KOWR do poinformowania dzierżawcy o niewydłużeniu umowy dzierżawy na 12 miesięcy przed jej wygaśnięciem, ze wskazaniem dokładnego terminu jej wydania.

Przetarg przez internet

Zarządzenie 104/2020/Z w sprawie dzierżawy i najmu nieruchomości zasobu precyzuje, że do dzierżawy nie przeznacza się nieruchomości bezumownie użytkowanych o powierzchni do 1 ha, gdzie od terminu wygaśnięcia umowy dzierżawy nie upłynęło więcej niż 30 lat. Takie działki przeznaczone będą do sprzedaży. Co do zasady, dzierżawę niewydzielonych geodezyjnie części działki ewidencyjnej należy traktować jako sytuację wyjątkową i rozwiązanie tymczasowe. Może ono dotyczyć jedynie umów krótkoterminowych do dwóch lat, zawieranych na czas przygotowania nieruchomości do docelowego rozdysponowania na rzecz rolników indywidualnych.

W przypadku podjęcia decyzji o rozdysponowaniu gruntów w udziałach – należy dołożyć szczególnej staranności, aby wydzierżawiane poszczególne udziały jednej działki ewidencyjnej były oznaczone nie tylko na mapach stanowiących załącznik do ogłoszenia przetargowego, ale również w terenie.

Niedopuszczalny jest termin zakończenia umowy dzierżawy przypadający w trakcie okresu wegetacji, przed terminem zbiorów płodów rolnych.

Przetargi ograniczone ofertowe powinny być organizowane na wniosek rolników indywidualnych, organizacji rolniczych lub terenowej rady społecznej.

Cały tekst można przeczytać w październikowym numerze miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”

Krzysztof Zacharuk

Fot. Jarosław Pruss