Jaką kosiarkę wybrać?

Dopasowana do powierzchni użytków zielonych, niezawodna i umożliwiająca pracę z dużą wydajnością kosiarka daje możliwość terminowego i szybkiego skoszenia zielonki. Dodatkowym ważnym parametrem jest jakość pracy maszyny, która zapewnia dokładne i czyste ścinanie zielonek, dzięki czemu uzyskujemy dobry surowiec do wyprodukowania wartościowej paszy.

Powyższe wymagania spełniają kosiarki dyskowe, które w porównaniu z maszynami bębnowymi charakteryzują się mniejszym zapotrzebowaniem na moc oraz większą wydajnością.

Zawieszane na TUZ

Oferta rynkowa kosiarek dyskowych zawieszanych na TUZ ciągnika jest bardzo duża – dostępne są maszyny o szerokościach od 1,6 do 4 m. W gospodarstwach o większej powierzchni użytków zielonych przydatne będą maszyny o szerokości roboczej od 3 m wzwyż. Na krajowym rynku są dostępne kosiarki dyskowe producentów zagranicznych: Claas, Fella, Krone, Kuhn, Kverneland, McHale, New Holland, Pöttinger, SIP czy Vicon.

Także czołowi polscy producenci (Akpil, Pronar, SaMASZ i Sipma) oferują duże kosiarki o zróżnicowanych para metrach technicznych i wyposażeniu dodatkowym. Dostępne są maszyny z zawieszeniem bocznym i centralnym. W przypadku pierwszej grupy, oś zawieszenia belki dyskowej jest umieszczona z boku. Zaletą tego rozwiązania jest bardzo prosta i tania konstrukcja. Wadą natomiast jest nie zawsze zadowalająca jakość ścinania roślin na nierównych powierzchniach użytków zielonych, szczególnie przy większych szerokościach roboczych belek dyskowych.

W maszynach z zawieszeniem centralnym środek belki dyskowej jest połączony z ramą za pośrednictwem ramienia. Dzięki takiej konstrukcji masa belki dyskowej jest rozłożona równomiernie na boki. To rozwiązanie pozwala zachować jednakowy nacisk na podłoże na całej szerokości roboczej, w wyniku czego darń jest mniej uszkadzana.

Podczas pracy belka dyskowa zawieszona centralnie ma też możliwość dużo lepszego kopiowania powierzchni. W związku z tym centralne zawieszenie belki będzie lepszym wyborem w przypadku nierównych powierzchni na użytkach zielonych oraz w maszynach z większymi szerokościami roboczymi, pomimo tego że jest droższe.

Przyczepiane

Interesującą ofertę stanowią kosiarki przyczepiane o szerokościach roboczych od ok. 3 do ponad 6 m. Maszyny te mają własne podwozie, dzięki czemu do prac polowych może być wykorzystywany ciągnik o mniejszej mocy. Kosiarki są hydraulicznie przestawiane z położenia transportowego w robocze bezpośrednio z kabiny operatora. Ich belki dyskowe mogą być wyposażone w specjalne aktywne układy zawieszenia, które pozwalają na precyzyjne i płynne kopiowanie nierówności terenu w trzech płaszczyznach. Maszyny są łączone z ciągnikiem długim dyszlem, który w swojej środkowej części ma przegub, co pozwala bardzo sprawnie podczas ciągłej jazdy zawracać maszyną w narożnikach pola, niemal w miejscu. Dyszel może być przestawiany hydrauliczne z dowolnej strony ciągnika, co daje możliwość koszenia po lewej lub prawej jego stronie i prowadzenia ciągnika podczas koszenia sposobem czółenkowym (koszenie od jednej strony pola). Kosiarki opcjonalnie mogą być doposażone w palcowe spulchniacze pokosu, zgniatacz walcowy lub napędzany hydraulicznie poprzeczny przenośnik taśmowy, który pozwala na układanie podwójnego pokosu. Przestawianie maszyn w różne tryby pracy odbywa się z kabiny ciągnika, za pomocą pulpitów sterujących. Tego typu maszyny mają jednak wyższą cenę w porównaniu z modelami za wieszanymi na tylnym TUZ.

Zestawy

Do najbardziej wydajnych urządzeń należą zestawy kosiarek przeznaczone dla gospodarstw z dużą powierzchnią łąk bądź innych użytków zielonych. Zestawy dwusegmentowe o szerokości roboczej do ok. 6 m składają się z kosiarki czołowej i tylnej bocznej. Natomiast zestawy trzysegmentowe są złożone z kosiarki czołowej oraz dwóch tylnych (lewej i prawej) i osiągają szerokość roboczą do ok. 11 m. Ciągniki do współpracy z zestawami kosiarek, poza odpowiednio wysoką mocą, muszą być też wyposażone w przedni TUZ oraz WOM. Zestawem kosiarek w ciągu godziny można skosić trawę na powierzchni od 4 do 14 ha. Zależy to od gęstości runi łąkowej oraz ukształtowania terenu. Na równym terenie i podczas koszenia niezbyt gęstej zielonki można pracować z prędkością do 18-20 km/h. Gdy trawa jest wysoka i gęsta prędkości robocze będą mniejsze – 10-12 km/h. Zestawy składające  się z kosiarki czołowej i podwójnej tylnej stanowią najbardziej wydajne, a zarazem najdroższe rozwiązanie w porównaniu z wariantami wymienionymi wcześniej. Jeżeli w gospodarstwie znajdują się działki użytków zielonych o powierzchni przynajmniej kilkunastu ha, to zestawy trzysegmentowe będą dobrym rozwiązaniem. Poza wysoką wydajnością eksploatacyjną mamy również mniejszą liczbę przejazdów po polu i różne możliwości formowania pokosu z trzech kosiarek (trzy oddzielne lub jeden wspólny szeroki lub wąski). Podczas wybierania takiego zestawu warto zwrócić uwagę na masę maszyny, ponieważ modele wyposażone w zgniatacz pokosu i przenośniki odkładające pokosy boczne na środek mogą ważyć ponad 3 t. Zestawy trzysegmentowe produkują m.in.: SaMASZ, Claas, Krone, Kuhn, Kverneland, McHale, New Holland, Pöttinger, SIP, Vicon i Fella. Słoweńska firma SIP w swojej ofercie ma też pięciosegmentowy zestaw kosiarek Silvercut Disc 1500 T FC składający się z czterech maszyn zaczepionych za ciągnikiem i czołowej. Kombinacja ma szerokość roboczą 14,9 m, zapotrzebowanie mocy ok. 260 kW i może osiągać wydajność do 22 ha/h.

Cały tekst można przeczytać w kwietniowym numerze miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”

Tekst i fot. dr hab. Ireneusz Kowalik

UP w Poznaniu