Kombajn decyduje

Oferta kombajnów zbożowych jest systematycznie uzupełniana przez producentów o nowe modele lub zmodernizowane wersje dotychczasowych maszyn, wyposażone w szereg innowacyjnych rozwiązań technicznych.

Case IH – Axial Flow

Podczas ubiegłorocznego spotkania z dziennikarzami prasy rolniczej w Niemczech koncern Case IH zaprezentował trzy nowe modele jednorotorowych kombajnów Axial Flow serii 250. Nowe maszyny zastępują dotychczasową serię 240. Kombajny dysponują podobnym wyposażeniem, różni je moc silnika. Najmniejsza maszyna oznaczona symbolem 7250 dysponuje jednostką napędową o mocy 498 KM. Największy kombajn 9250 wyposażono w silnik o mocy 634 KM. Pojemność zbiornika modelu 7250 wynosi 11 100 l. Pozostałe dysponują zbiornikami o pojemności 14 400 l.

Konstrukcję nowych kombajnów wyróżnia umożliwiający automatyzację doboru parametrów pracy układ AFS Harvest Command, którego celem jest wzrost wydajności zbioru oraz zapewnienie komfortu pracy operatora. System korzysta z pomiarów ciągłych dokonywanych przez czujniki umieszczone na różnych zespołach kombajnu, które monitorują proces omłotu, oczyszczania oraz jakość ziarna. Dodatkowym wyposażeniem jest kamera, która umożliwia ocenę jakości ziarna i poziomu strat poprzez analizę obrazu.

Dzięki elementom automatyki, parametry pracy zespołów roboczych mogą być zmieniane bez ingerencji operatora, który jedynie wybiera strategię zbioru. Kombajn może pracować w trybie minimalizacji strat, maksymalnej lub stałej przepustowości. W pierwszym wariancie układ dopasowuje prędkość rotora, ustawienia kierownic przepływu masy, obroty wentylatora, ustawienia sit oraz prędkość jazdy tak, aby straty były jak najmniejsze. W pozostałych trybach (stała i maksymalna przepustowość) operator ustala maksymalne obciążenie silnika oraz prędkość jazdy, a system sam steruje szybkością podawania masy zbożowej w granicach zadanych wartości. W opcji maksymalnej wydajności układ będzie zmieniał poszczególne parametry zespołów kombajnu tak, aby nie został przekroczony dopuszczalny poziom strat na sitach. Wyboru opcji operator dokonuje za pomocą terminala pokładowego AFS Pro 700.

Claas – Tucano

W sezonie 2019 niemiecka firma Claas oferuje zmodernizowane modele popularnej w Polsce serii Tucano jak również nowy największy model z tej gamy Tucano 580. Dotychczas największym Tucano był model 570 z silnikiem o mocy 351 KM. Moc silnika nowego kombajnu wynosi 381 KM. Elektronicznie sterowany silnik spełnia wymagania normy Stage V dzięki takim rozwiązaniom jak: katalizator SCR, filtr DPF oraz zawór EGR. W elektronicznym układzie zainstalowano system Dynamic Power, który dobiera charakterystykę silnika do obciążenia zespołu młócącego. W przypadku mniejszych obciążeń, np. podczas pracy bez włączonego rozdrabniacza słomy, system redukuje moc silnika, co przekłada się na oszczędności paliwa.

W nowych modelach kombajnów zastosowano młócąco-separujący zespół APS Hybrid, który tworzą trzy bębny (system APS) oraz rotacyjny wytrząsacz (Roto Plus). W trzybębnowej technologii omłotu zastosowano wstępny bęben przyspieszający – na klepisku następuje wydzielenie ok. 30 proc. ziarna. Tuż za nim znajduje się główny bęben młócący. Ostatnim elementem jest odrzutnik, który zwęża strumień materiału roślinnego i przekazuje go do zespołu separującego Roto Plus. Systemy APS i Roto Plus są sterowane bezstopniowo i niezależnie od siebie za pomocą układu elektronicznego.

Opcjonalnym rozwiązaniem jest dostępny w gamie maszyn Lexion system Auto Crop Flow, który w sposób automatyczny kontroluje przepływ materiału, monitorując prędkość obrotową młocarni, oddzielanie resztek ziarna, rozdrabniacz słomy i obciążenie silnika. System regulując przepływ materiału zapobiega tym samym przeciążeniom zespołu młócącego. Kolejnym dostępnym rozwiązaniem w nowych Tucano (zaczerpniętym z Lexionów) jest Auto Slope, który dopasowuje obroty wentylatora do nachylenia wzdłużnego kombajnu, zapewniając tym samym czystość oraz minimalizację strat ziarna.

W nowych kombajnach zamontowano zmodernizowany podłokietnik zintegrowany z terminalem Cebis z dotykowym monitorem. Poprzez monitor terminala można ustawiać szereg parametrów kombajnu, jak również wybierać funkcje, które będą aktywowane przyciskami na podłokietniku. Ponadto na ekranie urządzenia są wyświetlane wszelakie parametry kombajnu. W terminalu Cebis są dostępne ustawienia maszyny dla ponad 35 roślin, które można odtworzyć w dowolnym momencie. Ponadto można tworzyć własne ustawienia i zapisywać je w pamięci urządzenia. Terminal oferuje operatorom sugestię ustawień parametrów pracy kombajnu, które pozwalają zwiększyć osiągi maszyny. Dzięki Cebis kombajny Tucano mogą pracować w systemie rolnictwa precyzyjnego (sporządzanie map plonów) jak i być monitorowane przez systemy telematyczne. Operator może dopasować położenie terminala do swojego wzrostu i kąta patrzenia. Modele Tucano można też wyposażyć w trzy systemy automatycznego kierowania GPS Pilot (prowadzenie równoległe za pomocą GPS), Auto Contour (kopiowanie terenu przez heder) lub Laser Pilot (prowadzenie kombajnu za pomocą czujnika laserowego). Ponadto za pomocą aplikacji Fleet View wgrywanej na samartfon lub tablet można koordynować z kombajnem pracę środków transportowych.

Deutz-Fahr – C5305 i 9300

Propozycją niemieckiego koncernu SDF dla mniejszych obszarowo gospodarstw jest kombajn C5305. Jest to maszyna, której produkcję uruchomiono trzy lata temu, jednakże ze względu na silnik spełniający jedynie wymagania normy Tier 3 nie była ona dostępna na europejskim rynku. Po zamontowaniu silnika Deutz AG o mocy maksymalnej 175 KM, spełniającego wymagania normy emisji spalin Stage V, kombajn w sezonie 2019 oferowany jest także na polskim rynku.

C5305 to najmniejszy kombajn z oferty koncernu SDF. Charakteryzuje go prosta konstrukcja. Model wyposażono w jeden bęben młócący o średnicy 600 mm i długości 1000 mm. Obroty bębna jak i ustawienia klepiska są regulowane elektrycznie. Po obu stronach podsiewacza zamontowano dwie minimłocarnie do domłacania niedomłotów. Separacja resztek ziarna od słomy odbywa się na pięciu wytrząsaczach klawiszowych.

Kombajn wyposażono w komfortową kabinę z klimatyzacją. Po prawej stronie siedziska operatora umieszczono panel sterowania oraz terminal z wyświetlaczem prezentującym najważniejsze parametry pracy kombajnu oraz straty ziarna. Z fotelem kombajnisty jest zintegrowany podłokietnik z wielofunkcyjną dźwignią. Ruchem dźwigni operator wybiera kierunek oraz prędkość jazdy.

Oprócz nowego modelu niemiecki producent na sezon 2019 oferuje także zmodernizowaną wersję 5- i 6-klawiszowych kombajnów serii 9300 obejmującą cztery modele. Kombajny mają nowe kabiny. Elementy sterujące zintegrowano z podłokietnikiem będącym częścią siedziska operatora. W standardzie producent montuje 8-calowy terminal (iMonitor), który służy do ustawiania i monitorowania parametrów kombajnu. Dostępny jest także 12-calowy terminal, który współpracuje z systemem satelitarnym Agrosky.

John Deere – W330 i W440

W 2013 r. amerykański koncern John Deere wprowadził na rynek kombajny W330 i W440 proponowane małoobszarowym gospodarstwo rolnym. Na sezon 2019 amerykański producent oferuje drugą, zmodernizowaną generację tych maszyn. Kombajny te wyróżnia kabina o większej kubaturze niż w poprzednich modelach. Miejsce pracy operatora wyposażono w nowy podłokietnik, joystick oraz komputer pokładowy z 12-calowym monitorem obsługujący system automatycznej regulacji ACA (Active Combine Adjustment). System ACA umożliwia automatyczny dobór ustawień klepiska, sit oraz wialni pod konkretną uprawę. Wystarczy, że operator wybierze daną uprawę na monitorze terminala, a układ automatycznie ustawi obroty bębna, szczelinę klepiska, obroty wentylatora i położenie sit. Oprócz 15 nastaw fabrycznych kombajnista może zapisać dodatkowo 30 nastaw dopasowanych do konkretnych warunków i odmian.

Kombajny serii W z oznaczeniem PTC są wyposażone w trzybębnowy układ młócący, w którym pierwszym elementem jest bęben wstępnego młócenia o średnicy 400 mm. Tuż za nim znajduje się 8-cepowy bęben główny o średnicy 500 mm. Ostatnim elementem jest odrzutnik. W kombajnie W440 z zastosowano układ z jednym bębnem młócącym o średnicy 500 mm. W obu modelach maszyn niedomłócone kłosy są domłacane w oddzielnym zespole domłacającym. Separacja ziarna od słomy następuje na wytrząsaczach klawiszowych (pięciu w modelu W330 i sześciu w W440). Opcjonalnie jest dostępny aktywny separator zwiększający efektywność wytrząsania.

New Holland – CR 7.80

W ofercie marki New Holland pojawił się nowy kombajn CR 7.80, będący najmniejszym modelem z serii rotorowych maszyn oznaczonych symbolem CR Revelation. Natomiast w pozostałych modelach producent dokonał szeregu modernizacji w celu zwiększenia przepustowości, a tym samym wydajności kombajnów. Jednostką napędową nowego kombajnu jest silnik Cursor 9 z układem wtrysku Common Rail o mocy znamionowej 275 kW (374 KM) i mocy maksymalnej 305 kW (415 KM). Motor kombajnu podobnie jak silnik wyższego modelu CR 7.90 spełnia wymagania normy emisji spalin Stage V.

W maszynach żniwnych CR Revelation zastosowano zespół omłotowy składający się z dwóch rotorów o średnicy 432 mm (modele CR 7.80 i CR 7.90) lub 559 mm (pozostałe kombajny) i długości 2638 mm. Rotory wyposażono w łopatki wyższe o 20 mm, z możliwością regulacji kąta ich ustawienia za pomocą silników elektrycznych sterowanych z kabiny operatora.

Pracę operatora wspomaga montowany seryjnie system ACS (Automatic Crop Setting), który oferuje 50 różnych ustawień dla zbioru poszczególnych zbóż. Kombajnista wybiera jedno z ustawień lub programuje dwa parametry zbioru dla danego ze zbóż i aktywuje je w terminalu pokładowym.

Opcjonalnym wyposażeniem kombajnów jest elektronicznie sterowany system IntelliSense, skonfigurowany do zbioru pszenicy, rzepaku, kukurydzy i soi. System wykorzystuje dane z ponad 20 czujników, w tym z czujnika obciążenia kosza sitowego oraz kamery monitorującej jakość zbieranego ziarna pod względem uszkodzeń i zanieczyszczeń. Na podstawie analizy danych z czujników i kamery system dobiera odpowiednie ustawienia spośród 280 mln kombinacji. Dzięki temu system IntelliSense umożliwia operatorowi wybór jednej z czterech strategii: ograniczenie strat, najwyższa jakość ziarna, najwyższa wydajność i stała przepustowość, po czym automatycznie zmienia ustawienia w kombajnie.

AGCO – Ideal

Na polskim rynku dostępny jest jeden z najnowocześniejszych kombajnów rotorowych, zaprojektowany od podstaw przez konstruktorów z koncernu AGCO i oferowany pod marką Fendt, Massey-Ferguson oraz Challenger. Gama produktowa obejmuje trzy modele. Pierwszy z nich – Ideal 7 – jest wyposażony w jeden rotor, natomiast dwa pozostałe (Ideal 8 i Ideal 9) w dwa rotory o średnicy 600 i długości 4837 mm. Przed rotorami znajduje się bęben poprzeczny o średnicy 600 mm. Proces omłotu, separacji słomy oraz oczyszczania ziarna jest w pełni zautomatyzowany dzięki systemowi IdealHarvest. Układ wykorzystuje dane z 52 czujników rozmieszczonych w różnych miejscach kombajnu oraz z kamery znajdującej się w głowicy przenośnika ziarna. Zdjęcia z kamery są poddawane analizie pod kątem ciał obcych i pokruszonego ziarna. Na podstawie danych z czujników, po wyborze przez operatora strategii zbioru (ilość strat, czystość ziarna lub wydajność masowa), system automatycznie dobiera parametry pracy rotorów, prędkość wentylatora oraz częstotliwość drgań sit.

Obsługa kombajnu pokrywa się z koncepcją ciągników marki Fendt. Zintegrowany z fotelem operatora podłokietnik jest wyposażony w wielofunkcyjną dźwignię oraz membranowe przyciski. Dostępny jest także niewielki wyświetlacz cyfrowy do prezentacji najważniejszych parametrów. Regulacje maszyny umożliwia dostępny w ciągnikach Fendt terminal Vario z 10-calowym monitorem. Ponadto do podłokietnika można podłączyć iPad, który jest wykorzystywany do obsługi zaawansowanych funkcji IdealHarvest. Za pomocą dodatkowego iPada kombajnista ma podgląd na cały przepływ materiału w kombajnie.

Cały tekst można przeczytać w czerwcowym numerze miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”

dr inż. Jacek Skudlarski
Fot. firmowa