Śmieci w rejestrze

Od 1 stycznia funkcjonuje elektroniczny moduł ewidencji i sprawozdawczości w ramach Bazy Danych Odpadowych (BDO). Przez internet można też składać wnioski o wpis do bazy. Obowiązek ten dotyczy rolników, którzy gospodarują na areale przekraczającym 75 ha.

BDO to baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami prowadzona w formie elektronicznej. Jak wyjaśnia Ministerstwo Klimatu (wcześniej Ministerstwo Środowiska), jej celem jest zwiększenie kontroli nad krajową gospodarką odpadami oraz monitoring ich przepływu, co ma przyczynić się do efektywniejszej walki z nieprawidłowościami występującymi w tym sektorze. „Analiza i ocena zgromadzonych danych umożliwi diagnozę stanu gospodarki odpadami w skali kraju oraz prognozowanie trendów zmian w tym obszarze” – wskazuje resort.

BDO składa się z trzech modułów: rejestrowego, ewidencji oraz sprawozdawczości. Pierwszy z nich, tj. rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami został uruchomiony już 24 stycznia 2018 r. Od tego dnia podmioty zobowiązane ustawą do dokonania wpisu miały pół roku (do 24 lipca) na złożenie wniosku o wpis u marszałka województwa. BDO nie jest więc czymś nowym, wbrew pojawiającym się gdzieniegdzie takim informacjom.

Nowością od tego roku jest możliwość składania wniosków o wpis do rejestru w formie elektronicznej, a także prowadzenia w takiej formie ewidencji odpadów oraz sprawozdawczości. Do tej pory wnioski o wpis do rejestru, ewidencja odpadów, a także składanie corocznych sprawozdań w urzędzie marszałkowskim (do 15 marca) odbywało się w wersji papierowej.

Kto w bazie?

Ustawa o odpadach z 14 grudnia 2012 r. dokładnie wskazuje, kogo dotyczy obowiązek wpisu do rejestru BDO. Chodzi o podmioty, które:

• wytwarzają odpady oraz prowadzą ewidencję tych odpadów;
• wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, pojazdy, baterie lub akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny;
• produkują lub importują opakowania albo kupują je w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych (od firm unijnych).

Obowiązek dokonania rejestracji przez rolników wynika z przynależności do pierwszej grupy, a więc podmiotów wytwarzających odpady oraz prowadzących ich ewidencję. Bowiem w interpretacji Ministerstwa Klimatu, w ramach prowadzenia działalności rolniczej mogą powstawać odpady niebędące odpadami komunalnymi, które powinny podlegać ewidencji. Nowelizacją ustawy o odpadach z lipca ub.r. z obowiązku rejestracji, ewidencji i sprawozdawczości zostali zwolnieni rolnicy gospodarujący na areale do 75 ha użytków rolnych. Pozostali powinni to zrobić. Aby się upewnić, czy obowiązek rejestracyjny dotyczy naszego gospodarstwa można wejść na stronę bdo.mos.gov.pl i wypełnić prostą ankietę, która na końcu daje jednoznaczną odpowiedź. Gospodarstwa, które posiadają zezwolenie zintegrowane zostały z urzędu wpisane do tego rejestru przez marszałków województw. Dotyczy to chociażby ferm mających na stanie ponad 750 loch lub 2 tys. miejsc tuczowych oraz hodowców drobiu utrzymujących ponad 40 tys. stanowisk.

Ewidencja odpadów

Zgodnie z ustawą o odpadach, rolnicy są zobowiązani do prowadzenia na bieżąco ich ilościowej i jakościowej ewidencji. Przy czym, jeśli rocznie wytwarzają do 100 kg odpadów niebezpiecznych, a odpadów innych niż niebezpieczne, niebędących odpadami komunalnymi do 5 t, mogą prowadzić ewidencję uproszczoną, z wykorzystaniem wyłącznie karty przekazania odpadów. Natomiast, jeśli wspomniane wartości zostałyby przekroczone, to gospodarstwo zobowiązane jest do prowadzenia pełnej ewidencji odpadów, za pomocą karty przekazania odpadów oraz karty ewidencji odpadów.

Rozporządzenie ministra środowiska w sprawie katalogu odpadów precyzyjnie określa jakie odpady z gospodarstwa uznaje się za niebezpieczne. Są to:

– zwierzęta padłe i ubite z konieczności oraz odpadowa tkanka zwierzęca, wykazujące właściwości niebezpieczne (kod 020180);

– odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki weterynaryjnej;

– opakowania po środkach ochrony roślin I i II klasy toksyczności;

– odpadowe materiały izolacyjne i konstrukcyjne zawierające azbest;

– oleje odpadowe, które nie nadają się już do zastosowania;

– baterie i akumulatory;

– zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy (sprzęt elektryczny i elektroniczny, świetlówki), ze względu na trujące związki chemiczne.

Odpady, które nie są uznawane za niebezpieczne, to m.in. odpady metalowe, z papieru lub tektury, folia rolnicza, siatka, sznurek rolniczy, worki po nawozach, opakowania z drewna, szkła i tekstyliów, ubrania ochronne, tkaniny do wycierania, narzędzia zabiegowe i chirurgiczne oraz ich resztki.

Wnioski na ostatnią chwilę

Wniosek rejestrowy należy złożyć przy użyciu formularza elektronicznego za pośrednictwem indywidualnego konta w BDO, po zalogowaniu się na stronie internetowej: https://rejestr-bdo.mos.gov.pl/. Marszałek dokonuje wpisu do rejestru w ciągu 30 dni od otrzymania wniosku pod warunkiem, że nie stwierdzi w nim błędów. Dokonując wpisu nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy i informuje go o tym. Tworzy indywidualne konto w BDO, zawiadamia podmiot o jego aktywacji oraz o identyfikatorze (loginie) i haśle dostępu do konta. Po jego otrzymaniu należy niezwłocznie zalogować się w rejestrze BDO z uwagi na 30-dniowy okres ważności wygenerowanego hasła dostępu. Podczas pierwszego logowania trzeba podać swój adres e-mail i zmienić hasło na nowe.

Nagłośnienie sprawy wpisu do BDO pod koniec ub.r. spowodowało, że przedsiębiorcy zaczęli lawinowo wysyłać do urzędów marszałkowskich wnioski o wpis do rejestru. Świadczy to o tym, że wielu z nich w ogóle nie wiedziało, iż taki obowiązek do tej pory istniał lub że ich dotyczył. Z powodu bardzo dużej liczby przesyłanych wniosków, 19 grudnia na stronie BDO pojawił się komunikat zalecający, by podmioty zobowiązane do rejestracji utworzyły specjalny roboczy wniosek rejestrowy w systemie i wysłały go później.

Cały tekst można przeczytać w lutowym numerze miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”

Alicja Siuda

Fot. Tytus Żmijewski