Święto europejskiej branży zbożowo-paszowej

Pierwszy raz w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej spotkali się ludzie, którzy nadają ton rynkowi zbóż. W Warszawie w dniach 12-13 października odbyła się 63. edycja Europejskiej Giełdy Towarowej (European Commodities Exchange) zorganizowanej w formie targów. Imprezie patronował nasz miesięcznik.

Głównym organizatorem wydarzenia była Izba Zbożowo-Paszowa. Wśród wystawców znalazły się największe na świecie firmy, w tym handlowcy, przetwórcy zbóż, a także producenci pasz (w Warszawie pojawiło się ponad 4 tys. gości). – Stolica Polski na dwa dni stała się centrum dialogu o najważniejszych wyzwaniach dla europejskiego i światowego rynku rolno-spożywczego – tłumaczy Monika Piątkowska, prezes Izby Zbożowo-Paszowej. – W dobie niepewności na globalnych rynkach stworzyliśmy przestrzeń do rozmowy o najważniejszych wyzwaniach – podkreśla.

Problemy i strategie

Podczas części konferencyjno-warsztatowej uczestnicy mogli zapoznać się z prognozami dotyczącymi rynku zbóż, nasion oleistych i biopaliw. Przedstawione zostało także zapotrzebowanie na paszę dla zwierząt oraz zagadnienia związane z przyszłością transportu kolejowego i wpływem klimatu na rolnictwo.

Eksperci francuskiej Stratégie grains przedstawili analizę, z której jasno wynika, że globalna produkcja zbóż w sezonie 2023/24 będzie o 2 proc. niższa niż rok wcześniej, przy czym największe zmiany dotyczą jęczmienia (-8 proc.) oraz soi (+9 proc.). Jak przekonywali specjaliści, branża spodziewa się większej produkcji soi w Ameryce Południowej i nasion słonecznika w Rosji, co przyczyni się do wzrostu koniunktury. Ograniczyć popyt może z drugiej strony rosnąca niepewność co do gospodarki Chin, a ogromne zapasy chińskiej soi mogą osłabić chiński import.

Zdaniem analityków duże zapasy soi będą ciążyć na światowym rynku nasion oleistych.

Jako kluczowe czynniki ryzyka dla branży rolno-spożywczej na świecie wskazywano pogodę (efekty El Niño), wojnę w Ukrainie, wzrost gospodarczy Chin, politykę dotyczącą biopaliw, ryzyko kursowe oraz obciążenia podatkowe. W dyskusjach pojawił się również wątek problemów dla europejskiego rynku rolnego, wskazywano na ulewne deszcze w Skandynawii, suchość i wysokie temperatury wczesną jesienią w Bułgarii i południowej Rumunii, ale także wilgotne warunki do siewu pszenicy ozimej w Skandynawii i brak opadów w południowej Europie. Według ekspertów złe wyniki zbiorów jęczmienia jarego, wysokie ceny jęczmienia browarnego oraz skrócone okno siewu mogą stanowić zachętę dla rolników do zwiększania areału jęczmienia jarego w północnej UE. Prognozowano, że światowy popyt na paszę w sezonie 2023/24 wzrośnie o 2 proc.

Ceny pod presją  

Wydarzenie stanowiło także okazję do analizy sytuacji na rynku krajowym. – Zaawansowanie zbiorów na północy kraju wynosiło ponad 20 proc., a obecne plony osiągane przez rolników zawierają się w przedziale 6-10 t/ha. Wraz z postępem zbiorów plony powinny być nieco wyższe. Nabierające tempa zbiory wywierają presję na ceny ziarna kukurydzy – wskazywali eksperci Izby Zbożowo-Paszowej. Ceny kukurydzy mokrej oferowane przez przetwórców są zróżnicowane w zależności od regionu kraju. Kukurydza mokra (30 proc. wilgotności) jest wyceniana od 380 zł/t na południowym wschodzie do 470 zł/t na zachodzie i północy kraju. Wyższe są ceny kukurydzy suchej, które wahają się w przedziale 680-800 zł/t.

W dyskusjach pojawił się również temat związany z przyszłym członkostwem Ukrainy w Unii Europejskiej. Jak podkreślali producenci i przetwórcy, istotne jest to, by zboże z Ukrainy nie pozostało w Polsce, by polskie firmy mogły pomóc w tranzycie zboża do krajów afrykańskich czy pozostałych krajów Unii Europejskiej, które są tradycyjnymi importerami zboża, np. do Hiszpanii, Portugalii czy Włoch. Zdaniem uczestników targów skuteczna koordynacja działań i odpowiednia infrastruktura pozwoli Polsce skutecznie realizować zadania solidarnościowe po to, aby „na współpracy polsko-ukraińskiej mogły zyskać obie strony”.

tekst i fot. Magdalena Kowalczyk

Artykuł ukazał się w wydaniu 11/2023 miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”