Zielony Ład budzi mieszane uczucia

Będzie solidne wsparcie dla gospodarstw hodowlanych i dopłaty powyżej średniej unijnej – obiecują politycy. Unijny komisarz ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski przekonywał w Senacie, że Europejski Zielony Ład zdecydowanie opłaci się polskim rolnikom.

Jak będzie w praktyce, zobaczymy. Wiadomo, że Komisja Europejska w ostatniej chwili odstąpiła od kilku wymogów budzących największe obawy gospodarzy. Jednak nadal najwięcej kontrowersji wywołują pomysły dotyczące ograniczenia stosowania nawozów i środków ochrony roślin.

Plan do poprawki?

„Zielony Ład w rolnictwie a realizacja Krajowego Planu Strategicznego” – pod takim hasłem odbyła się w Senacie 7 grudnia ub.r. konferencja  zorganizowana przez senacką Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Celem spotkania było – jak podano w zaproszeniu – poinformowanie rolników o możliwościach jakie niesie ze sobą Krajowy Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.

Wicepremier i minister rolnictwa Henryk Kowalczyk potwierdził, że ustawa wprowadzająca Krajowy Plan Strategiczny została przyjęta, jednak są potrzebne do niej kluczowe rozporządzenia. Wyjaśnił, że do resortu rolnictwa napłynęło wiele uwag, które są obecnie „poddawane dokładnej analizie”. Jednak – jak powiedział minister – rozbieżne oczekiwania poszczególnych branż „uniemożliwiają zrealizowanie wszystkich postulatów”. – Nadal jest możliwość wprowadzenia zmian do KPS – zapewnił Henryk Kowalczyk i dodał: – Mamy określoną pulę środków. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi pracuje nad tym, aby podzielić te środki w wypracowanym jak najszerzej porozumieniu.

To nie Pismo Święte

Janusz Wojciechowski, unijny komisarz ds. rolnictwa zadeklarował pełną gotowość ze strony Komisji Europejskiej do współpracy przy wprowadzaniu poprawek do Krajowego Planu Strategicznego. – Jeśli będzie inicjatywa zmian zgłoszona przez rząd w szybkim trybie, będziemy te zmiany wprowadzać. KPS to nie Pismo Święto, może być zmieniany osiem razy w ciągu 5 lat – tłumaczył Janusz Wojciechowski. – Zielony Ład to program polityczny, w którym są zawarte pewne założenia. I jak to z programami politycznymi bywa te założenia zostaną spełnione w większym lub mniejszym stopniu.

Jako przykład unijny komisarz ds. rolnictwa podał zapisy dotyczące rolnictwa ekologicznego. – W Zielonym Ładzie jest zapisane, że rolnictwo ekologiczne ma objąć 25 proc. gruntów rolnych w UE do 2030 roku. Ale to nie znaczy, że Polska ma spełnić taki warunek. Polska zapisała w Krajowym Planie Strategicznym 7 proc. i zostało to zatwierdzone – podkreślił.

Ograniczenie coraz bliżej?

Jednak obawy rolników wychodzą daleko poza unijne pomysły dotyczące rolnictwa ekologicznego. Podczas konferencji przedstawiciele organizacji rolniczych przekonywali, że pewne rozwiązania Europejskiego Zielonego Ładu stawiają przed gospodarzami wymogi, które mogą być trudne do spełnienia. Dużo kontrowersji budzą szczególnie kwestie dotyczące ograniczenia stosowania nawozów i środków ochrony roślin.

Wicepremier Henryk Kowalczyk uspokajał, że dyskusja nad redukcją stosowania nawozów, pozostaje nadal jedynie w sferze deklaracji politycznych i nie ma jeszcze żadnych rozporządzeń wykonawczych. Inaczej się przedstawia jednak kwestia redukcji stosowania środków ochrony roślin. Szef resortu rolnictwa przyznał, że jest już konkretny projekt Komisji Europejskiej w tej sprawie. – Pomysł KE dotyczący 50-procentowej redukcji środków ochrony roślin został przez nas oprotestowany, wsparło nas 18 państw członkowskich – poinformował Kowalczyk. – Nie jest to jednak większość blokująca. Nie ma jeszcze decyzji odrzucającej ten projekt w sposób jednoznaczny, pracujemy nad tym.

Minister podkreślił, że w tej kwestii trwają dalsze rozmowy w krajach członkowskich. Odniósł się również do kolejnego unijnego pomysłu, który spotkał się ze sprzeciwem rolników. – Unia Europejska odstąpiła od wymogu ugorowania 4 proc. użytków rolnych na wniosek Polski, który poparły inne kraje – zaznaczył szef resortu rolnictwa.

Magdalena Kowalczyk

Fot. Łukasz Kamiński/Kancelaria Senatu

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 01/2023 miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”