ARiMR sprawdzi wszystkie grunty

Z końcem ubiegłego roku zakończył się niezwykle ciekawy projekt SATMIROL prowadzony przez Główny Urząd Statystyczny w konsorcjum z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk i Instytutem Geodezji i Kartografii, który trwał od 2019 r.

Celem przedsięwzięcia była ocena możliwości wykorzystania zdjęć satelitarnych do zbierania informacji statystycznej o produkcji rolnej w Polsce, w tym wspomaganie monitorowania wzrostu roślin, prognozowanie plonów oraz klasyfikacja upraw. W tym celu wykorzystano zdjęcia satelitarne z satelitów Sentinel-1 oraz Sentinel-2.

Kosmos dla rolnictwa

Satelity Sentinel-1 (1A i 1B) są wyposażone w sensory radarowe, które mogą być wykorzystane do klasyfikacji upraw, czyli określania jakie gatunki roślin są uprawiane na danym terenie, co może być wykorzystane na potrzeby statystyczne, np. przez GUS do określania powierzchni upraw, jakie zajmują poszczególne uprawy. Zaletą satelitów radarowych jest to, że zdjęcia satelitarne są niezależne od warunków atmosferycznych, w tym stanu zachmurzenia. Satelity Sentinel- 2 (2A i 2B) rejestrują światło widzialne oraz bliską podczerwień, co może być wykorzystane do klasyfikacji upraw oraz dodatkowo do oceny stanu wegetacji, czyli w przypadku upraw roślin rolniczych do monitorowania ich aktualnego stanu.

Satelity Sentinel-2 dostarczają zdjęć satelitarnych o wielkości pojedynczego piksela 20×20 metrów, co 2-5 dni w zależności od regionu, przy czym w przypadku występowania zachmurzenia takie zdjęcia satelitarne są bezużyteczne, co w zależności od przebiegu pogody w danym roku może powodować brak dobrej jakości danych satelitarnych nawet przez kilka tygodni. Stanowi to czasami problem, gdyż właściwe prognozowanie plonów wymaga aktualnych danych. Niewątpliwą zaletą satelitów Sentinel-1 i Sentinel-2 jest to, że zdjęcia satalitarne z tych satelitów są dostępne bezpłatnie. Satelity Sentinel są częścią programu Copernicus prowadzonego przez Europejską Agencję Kosmiczną, będącą jednostką podlegającą Unii Europejskiej. W ramach tego programu planowane jest jak najszersze wykorzystanie zdjęć satelitarnych w różnych dziedzinach gospodarki, w tym w rolnictwie.

Dopłaty pod kontrolą

Wyniki z projektu SATMIROL będą dotyczyły przede wszystkim monitorowania powierzchni upraw i ich stanu w skali regionalnej (na potrzeby GUS, ale również na potrzeby Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa), ale pośrednio mogą być również wykorzystane przez rolników, gdyż prognozowane plonowanie upraw w poszczególnych regionach można odnieść do poziomu pojedynczych gospodarstw rolnych. Począwszy od 2023 r. zdjęcia satelitarne z satelitów Sentinel będą służyły również do prowadzenia kontroli zgodności wniosków przez ARiMR o płatności bezpośrednie. Obecnie kontrola zgodności wniosków jest prowadzona jedynie na wybranych obszarach, natomiast od 2023 r. będzie obejmowała 100 proc. wniosków składanych do ARiMR o przyznanie płatności. Kontrola ta będzie wykonywana w sposób zautomatyzowany, z wykorzystaniem automatycznej klasyfikacji upraw w oparciu o zdjęcia satelitarne i algorytmów uczenia maszynowego poprzez automatyczny system monitorowania obszarów (AMS). Wdrożenie systemu jest planowane na rok 2023, natomiast uzyskanie jego pełnej funkcjonalności na początek 2024 r.

dr hab. Dariusz Gozdowski

SGGW w Warszawie

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 04/2022 miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”