„Energia dla wsi” wystartowała

Rozpoczęła się druga edycja programu „Energia dla wsi”, który do chwili obecnej stanowi jedno z kluczowych przedsięwzięć w ramach polityki energetycznej Polski. Program ma na celu wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii (OZE) w szczególności na terenach wiejskich.

„Energia dla wsi” ma poprawić efektywność energetyczną, zmniejszyć koszty energii dla gospodarstw rolnych, a także integrować odnawialne źródła energii z lokalnymi systemami energetycznymi. Program jest istotnym elementem realizacji przez Polskę wytyczonych założeń do realizacji celów związanych z neutralnością węglową i zrównoważonym rozwojem.

OZE z finansowaniem

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) ogłosił drugi nabór wniosków do programu „Energia dla wsi”, co stwarza szansę na finansowanie inwestycji w odnawialne źródła energii, takie jak fotowoltaika, energia wiatrowa, biogazownia oraz inne technologie, które przyczyniają się do rozwoju zrównoważonej energetyki w Polsce. Wnioski można składać do 19 grudnia 2025 r. lub do wyczerpania alokacji środków.

Warto zwrócić uwagę, że podstawowym celem programu „Energia dla wsi” jest zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenach wiejskich, co ma zarówno charakter ekologiczny, jak i ekonomiczny. Program ten jest szczególnie dedykowany rolnikom oraz innym podmiotom związanym z rolnictwem na terenach wiejskich, które borykają się z problemem wysokich kosztów energii oraz ograniczonym dostępem do nowoczesnych źródeł energii.

Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii ma umożliwić m.in. zmniejszenie kosztów energii dla rolników i wspólnot wiejskich, co w dłuższym okresie ma przełożyć się na obniżenie kosztów produkcji w gospodarstwach rolnych:

– redukcja emisji gazów cieplarnianych poprzez zastąpienie tradycyjnych źródeł energii, takich jak węgiel, energią pozyskiwaną ze źródeł odnawialnych;

– zwiększenie samodzielności energetycznej gospodarstw rolnych i społeczności lokalnych, co zwiększa bezpieczeństwo energetyczne na poziomie lokalnym;

– poprawa efektywności energetycznej w gospodarstwach rolnych oraz spółdzielniach energetycznych na terenach wiejskich, wspierając tym samym transformację energetyczną w Polsce.

Kto może skorzystać?

Beneficjentami programu są podmioty działające na terenach wiejskich, w tym osoby fizyczne prowadzące gospodarstwa rolne, ale także organizacje i instytucje wspierające rozwój energetyki na wsi. W szczególności beneficjentami mogą być: spółdzielnia energetyczna, w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. – Ustawa o odnawialnych źródłach energii lub jej członek, będący przedsiębiorcą, powstająca spółdzielnia energetyczna w rozumieniu ustawy z dnia 16 września 1982 r.  Prawo spółdzielcze lub ustawy z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników oraz rolnik – osoba fizyczna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej oraz osoba prawna, która w ramach działalności rolniczej, prowadzonej przez okres co najmniej 12 miesięcy prowadzi: gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, położone w ramach zabudowy zagrodowej w rozumieniu przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych lub dział specjalny produkcji rolnej.

W przypadku osoby fizycznej, gdy instalacja OZE będzie służyła prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii z odnawialnych źródeł energii, beneficjentem programu może być rolnik z zarejestrowaną daną działalnością.

Budowa i modernizacja

Co istotne, w ramach programu „Energia dla wsi” wspierane są inwestycje związane z budową i modernizacją instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Zaznaczyć należy, że w przypadku inwestycji realizowanych przez rolnika budowa jednej z poniżej wskazanych instalacji odnawialnego źródła energii o mocy elektrycznej powyżej 50 kW nie większej niż 1 MW jest możliwa dla instalacji fotowoltaicznych, z wyłączeniem inwestycji na gruntach rolnych stanowiących użytki rolne klas I-IV – w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (dalej jako: upgik) lub dla instalacji wiatrowych, z wyłączeniem inwestycji na gruntach rolnych stanowiących użytki rolne klas I-IV – w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 26 ust. 1 upgik.

Michał Klauziński

Kancelaria Turcza

fot. Tytus Żmijewski

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 04/2025 miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”