Małe rzeźnie w gospodarstwach

18 lutego weszło w życie rozporządzenie ministra rolnictwa z 20 grudnia 2019 r. w sprawie niektórych wymagań weterynaryjnych, jakie powinny być spełnione przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego w rzeźniach o małej zdolności produkcyjnej, położonych na terenie gospodarstw.

Nowe przepisy mają pomóc rolnikom w osiąganiu większych zysków, ponieważ ci, którzy zdecydują się na ubój zwierząt i przetwarzanie mięsa we własnych gospodarstwach nie będą uzależnieni od cen skupu płaconych przez duże zakłady przetwórcze. A do tej pory mieli obowiązek odstawiać zwierzęta do przemysłowych rzeźni.

Ale rozporządzenie budzi też wiele kontrowersji. Jego przeciwnicy twierdzą, że ubojni w gospodarstwach nikt nie będzie kontrolować, a produkty z takich przetwórni mogą nie spełniać wymagań.

Nie wiadomo, jak do ułatwień ujętych w rozporządzeniu podejdą sami właściciele gospodarstw. A uproszczeń jest sporo. Dotyczą one liczby pomieszczeń w rzeźni rolniczej, czynności, jakie mogą być wykonywane w tych pomieszczeniach, sposobu i miejsca przechowywania mięsa pakowanego i niepakowanego, szatni lub miejsc zmiany odzieży i obuwia dla pracowników rzeźni, systemu odkażania narzędzi.

Limity dzienne i roczne

 „W tego typu zakładach podmioty będą mogły poddawać ubojowi zwierzęta utrzymywane we własnym gospodarstwie, jak również zwierzęta innych podmiotów utrzymywane w gospodarstwach położonych w tym samym powiecie, w którym usytuowana jest rzeźnia, lub w powiatach sąsiednich. Możliwe będzie również dokonywanie rozbioru mięsa pozyskanego z ubitych w tych rzeźniach zwierząt” – informuje resort rolnictwa.

Liczba zwierząt poddawanych ubojowi w rzeźni rolniczej w danym dniu będzie limitowana, przy czym limity te mogą być podwyższone za zgodą powiatowego lekarza weterynarii. I tak rozporządzenie określa np. liczbę świń, owiec lub kóz ubijanych dziennie na 6-10 sztuk (w zależności od wagi), drobiu lub zajęczaków – 50 sztuk, bydła lub koni – 1-2 sztuki, w zależności od wieku zwierząt. Powiatowy lekarz weterynarii może zgodzić się na przekroczenie dziennego limitu ubijanych zwierząt pod warunkiem zachowania rocznego limitu, który wynosi w przypadku: drobiu albo zajęczaków – 18 250 sztuk; ptaków bezgrzebieniowych – 365; świń o wadze równej lub powyżej 15 kg – 2190, poniżej 15 kg – 3650; owiec albo kóz o wadze równej lub powyżej 15 kg – 2190, poniżej 15 kg – 3650; bydła albo koni w wieku równym lub powyżej trzech miesięcy – 365, w wieku poniżej trzech miesięcy – 730; kopytnych zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych – 1095 sztuk.

W jednym pomieszczeniu

Rzeźnia rolnicza może składać się z tylko jednego pomieszczenia, przy czym to samo pomieszczenie może być wykorzystywane do przeprowadzania: opróżniania i czyszczenia żołądków i jelit lub w przypadku poddanych ubojowi drobiu, zajęczaków oraz ptaków bezgrzebieniowych – wytrzewiania i dalszej obróbki, łącznie z dodawaniem przypraw korzennych do całych tusz, ogłuszania i wykrwawiania, sparzania, odszczeciniania, oparzania i opalania – w przypadku świń, oskubywania lub oskórowania oraz sparzania, wytrzewiania i dalszej obróbki, z wyłączeniem poddanych ubojowi drobiu, zajęczaków oraz ptaków bezgrzebieniowych, obróbki czystych narządów wewnętrznych i flaków, wstępnej obróbki i czyszczenia podrobów, zwłaszcza oskórowanych głów, jeżeli nie jest wykonywana na linii uboju, pakowania zbiorczego podrobów, wysyłki mięsa, pod warunkiem, że czynności te są wykonywane w odrębnym miejscu albo w innym czasie, w sposób uniemożliwiający zanieczyszczenie mięsa, a po ich zakończeniu przeprowadza się czyszczenie i odkażenie miejsc, w których były wykonywane lub w razie potrzeby całego pomieszczenia.

Zgodnie z przepisami

Podmioty prowadzące rzeźnie rolnicze, poza wymogami rozporządzenia, będą zobowiązane do spełnienia pozostałych wymagań określonych dla rzeźni w innych przepisach krajowych lub unijnych, dotyczących, np. kryteriów mikrobiologicznych dla mięsa, łańcucha chłodniczego, czy kwalifikacji osób dokonujących uboju. Rzeźnia rolnicza musi spełniać przede wszystkim wymogi sanitarne określone w rozporządzeniach (WE) nr 852/2004 i 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm. – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 319).

Cały tekst można przeczytać w marcowym numerze miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”

Małgorzata Felińska

Fot. Tytus Żmijewski