Tarczowe, mechaniczne czy pneumatyczne?

Na krajowym rynku maszyn rolniczych oferta siewników do poplonów jest bardzo duża – z wieloma opcjami wyposażenia i w różnych cenach. Przed zakupem warto poświęcić czas, aby dokładnie zapoznać się z maszynami różnych producentów. Zakupiony siewnik powinien spełniać wymagania użytkownika i jednocześnie mieć jak najmniejsze koszty eksploatacji.

W ostatnich latach, coraz większą popularnością cieszą się specjalne siewniki do siewu poplonów ścierniskowych lub międzyplonów, które są przystosowane do nabudowania na agregatach do uprawy pożniwnej lub bezpośrednio na przednim TUZ ciągnika. Charakterystyczną cechą tego typu siewników jest rzutowy sposób wysiewu nasion oraz mniejsze pojemności zbiorników na nasiona w porównaniu z tradycyjnymi siewnikami zbożowymi. Nabudowanie siewnika poplonów na narzędziu lub agregacie do uprawy pożniwnej umożliwia wykonanie uprawy i siewu w jednym przejeździe, co pozwala zaoszczędzić zarówno czas, jak i paliwo.

Siewniki tarczowe

Najtańsze rozwiązanie wśród siewników do poplonów stanowią konstrukcje z tarczowym zespołem wysiewającym. Charakteryzują się one przede wszystkim prostą i kompaktową budową. Mają zbiorniki o zróżnicowanych pojemnościach i oferowane są z jedną lub dwiema tarczami rozsiewającymi, które są napędzane silnikiem elektrycznym. Na wyposażeniu tego typu urządzeń znajduje się też sterownik, który umożliwia dokonywanie zmian prędkości obrotowej tarczy wysiewającej oraz otwieranie i zamykanie zasuwki dozownika. Możliwość dokonywania zmiany prędkości obrotowej tarczy wysiewającej pozwala na sterowanie szerokością roboczą siewnika. Regulację szerokości roboczej można też dodatkowo wykonywać przestawiając położenia łopatek na tarczy rozsiewającej. Szerokość robocza siewników tarczowych jest w znacznym stopniu uzależniona od gatunku wysiewanych nasion, a więc od ich właściwości fizycznych: cech geometrycznych, MTN i kształtu nasion. Na ten parametr duży wpływ mają także kierunek i siła wiatru. Zbiorniki na nasiona zazwyczaj wyposażone są też w mieszadło, które zapobiega „zawieszaniu się” wysiewanego materiału. Bardzo dużą zaletą siewników tarczowych jest łatwość ich nabudowania na różnych narzędziach lub agregatach uprawowych, ponieważ nie potrzebują układu mechanicznego przekazującego napęd na tarczę wysiewającą. Charakteryzują się też niewielką masą, co pozwala na ich zamontowanie bez większych ograniczeń. Tarczowe siewniki poplonów mogą być też montowane na przednim TUZ ciągnika.

Siewniki mechaniczne

Innym rodzajem maszyn oferowanych przez wielu producentów są mechaniczne siewniki poplonów. Swoją budową przypominają klasyczny siewnik zbożowy, ale są standardowo wyposażane zazwyczaj w skrzynię nasienną o mniejszej pojemności. Część producentów w ramach opcjonalnego wyposażenia daje możliwość wyboru skrzyni nasiennej o większej pojemności. Mechaniczne siewniki poplonów, podobnie jak tarczowe, są maszynami, które są dobrze przystosowane do nabudowania na agregatach ścierniskowych i również wysiewają nasiona sposobem rzutowym. Różnią się natomiast sposobem dozowania nasion. Mechaniczne siewniki poplonów wyposażone są w wałeczkowe zespoły wysiewające, w których elementem dozującym nasiona jest rowkowany wałek osadzony na obracającym się wale napędowym. Dawkę wysiewu na 1 ha reguluje się za pomocą pokrętła regulującego czynną szerokość wałka rowkowego, położeniem zastawki z występami ustalającymi oraz nastawnego dna. Do napędu zespołów wysiewających wykorzystywane jest koło ostrogowe. Wygarniane nasiona spadają na specjalne płytki rozpraszające, od których się odbijają i zostają rozrzucone na powierzchni pola. W takich siewnikach dostępna jest też możliwość doposażenia maszyny w elastyczne przewody, którymi nasiona transportowane są grawitacyjnie do płytek rozpraszających zamocowanych nisko nad powierzchnią pola. Takie rozwiązanie w dużym stopniu ogranicza niekorzystny wpływ wiatru podczas wykonywania zabiegu. Tego rodzaju siewniki mogą być też przystosowane do zawieszenia na przednim TUZ ciągnika oraz można je wykorzystać jako siewnik nawozów i wysiewać nimi nawozy mineralne. Pewnym ograniczeniem tego typu siewników jest mała szerokość robocza odpowiadająca szerokości skrzyni nasiennej.

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 06/2022 miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny” 

prof. UPP, dr hab. inż. Ireneusz Kowalik

UP w Poznaniu